Condooms zijn in ruim vijftig jaar tijd nauwelijks veranderd. Daar wil Microsoft-oprichter Bill Gates met zijn Stichting iets aan veranderen.

Eén van de meeste gemaakte producten op aarde is doorgaans doorzichtig, al dan niet bedekt met een glibberig laagje en komt in verschillende smaakjes.

Condooms. Elk jaar worden er 15 miljard stuks geproduceerd en gebruiken 750 miljoen mensen een kapotje, ofwel ruim 10 procent van de wereldbevolking.

Met zulke aantallen zou je verwachten dat veel bedrijven zich op deze lucratieve markt richten. Zeker omdat er nog fundamentele problemen zijn met het rubbertje.

Zo is het soms een heel gepruts om een condoom om te doen. Natuurlijk bestaat daar een juiste techniek voor, maar zie dat maar eens voor elkaar te krijgen als je met je bezatte hoofd ’s nachts de kroeg uitrolt met een potentiële partner.

Lukt het eindelijk, dan is er nog de seks zelf die volgens sommigen minder fijn is. Veel mannen voelen helemaal niets meer met een condoom.

Bill Gates vindt dat het anders moet

Genoeg redenen dus om het huidige ontwerp eens op de schop te nemen. Maar dat is nauwelijks gebeurd in de afgelopen vijftig jaar. Ja, er zijn meerdere maten, kleuren, vormen, geuren en smaken bijgekomen. En de bovenkant is voorzien van een reservoir om het sperma in op te vangen. Die innovaties tackelen echter niet de twee kernproblemen: het geklungel met het afrollen en de verminderde seksbeleving, waardoor mensen het liever zonder doen.

Dat moet anders, meende Microsoft-oprichter Bill Gates in maart van dit jaar. Zijn liefdadigheidsstichting schreef een wedstrijd uit om het condoom naar een hoger plan te tillen. In een half jaar kwamen er meer dan 800 inzendingen binnen. Donderdag maakte de Bill & Melinda Gates Foundation de elf beste plannen bekend.

De creatievelingen krijgen 100 duizend dollar om hun idee verder uit te werken en maken kans op nog eens 1 miljoen dollar aan extra financiering.

Risicovolle plannen

Tussen de voorstellen zitten onconventionele ideeën, waarvan je je afvraagt op het wel gaat werken. Maar dat maakt volgens Stephen Ward van de Gates-stichting niet uit. “We beschouwen onze wedstrijd niet als een mislukking als de meeste projecten zelf falen”, aldus Ward tegenover Bloomberg Business Week. Volgens hem zijn de plannen vaak zo gewaagd dat gezondheidsorganisaties of durfinvesteerders er hun handen niet aan willen branden. Daarom steekt de stichting zijn nek uit.

Hoe gek zijn de voorstellen? Kijk mee naar de 11 inzendingen die een ton krijgen van Bill Gates en zijn vrouw voor condoominnovatie. Het varieert van een condoom met geheugen tot eentje met kleine handvaten. Z24 vatte de plannen samen in vijf categorieën.

1. Nieuwe, dunnere materialen voor meer gevoel

Een beter condoom begint bij de bouwstenen, lijken enkele onderzoeksteams te denken. Ze zoeken de oplossingen voor meer gevoel tijdens de seks in het ontwikkelen van nieuwe synthetische materialen.

Opvallend genoeg willen twee onderzoeksteams grafeen gebruiken in condooms. Dat is een soort kippengaas van koolstofatomen met de dikte van een atoom. De Nederlander André Geim kreeg met zijn collega Konstantin Novoselov in 2010 de Nobelprijs voor de natuurkunde voor het onderzoek naar eigenschappen van grafeen. De stof bleek bijvoorbeeld tweehonderd keer sterker dan staal, waarmee het de sterkste bekende stof is.

Zowel een team van de Universiteit van Manchester als het Indiase bedrijf HLL Lifecare willen het elastische, maar toch sterke grafeen verwerken in condooms. Zo kan het condoom dunner worden, wat de seksbeleving moet vergroten.

De Universiteit van Tennessee wil ook een dunner condoom ontwikkelt, maar denkt dat een polymeer met rubberachtige eigenschappen de beste gegadigde daarvoor is. Bijkomend voordeel is dat het productieproces simpeler is, waardoor de kosten omlaag gaan.

2. Condoom dat zich vormt naar de penis

Drie teams benaderen het probleem van een andere invalshoek: het condoom moet niet dunner, maar beter passen.

Benjamin Strutt van het Cambridge Design Partnership wil een rubbertje maken van een samengesteld anisotroop materiaal, dat wil zeggen dat het in bepaalde bewegingsrichtingen andere eigenschappen heeft. Bij coïtus trekt het condoom zachtjes strak om de penis, zodat het perfect past. Dat moet zorgen voor meer gevoel.

De Universiteit van Oregon wil hetzelfde bereiken maar op een andere manier: middels een condoom met geheugen. Het team onder leiding van Richard Chartoff is van plan een warmtegevoelig, ultradun polymeer te maken. Vooraf kun je het condoom zo ‘programmeren’ dat het bij lichaamstemperatuur een bepaalde vorm aanneemt. Doe je het condoom om, dan vormt het zich naar de penis.

Van materiaal dat zich ‘samenknijpt’ om de fallus moet Ron Frezieres van het California Family Health Council niets hebben. Hij richt zich op een type plastic dat zich als het ware vastklampt aan de huid. Vergelijk het met als je etenswaren verpakt in huishoudfolie. Dat moet het omdoen vergemakkelijken en voor meer gevoel zorgen.

3. Biologische materialen imiteren

Eén van de oorzaken dat seks met condoom minder opwindend voelt, is dat het latexcondoom de warmte niet goed geleid. Twee onderzoeksteam proberen dat te verhelpen door biologische materialen te imiteren.

Northwestern University wil dat doen door een nieuw polymeer te maken dat de eigenschappen van slijmvlies heeft. Mark McGlothlin van Apex Medical Technologies gaat nog een stap verder en heeft het plan om collageenvezels van runderpezen uit de vleesverwerkingsindustrie opnieuw te gebruiken. Collageen is een eiwit dat een zeer belangrijk onderdeel vormt van het bindweefsel in het lichaam van mensen en dieren. De vezels geleiden hitte op een natuurlijk manier en zijn volgens de onderzoeker bij uitstek geschikt om te verwerken in het condoom van de toekomst.

4. Coating die water vasthoudt

Karen Buch van Boston University gooit het over een andere boeg: ze wil voorkomen dat je kapotje kapot gaat. Buch streeft er niet naar om een dunner of natuurlijker materiaal te maken, maar om het condoom te bedekken met een laag superkleine deeltjes die dol zijn op water. Zo moet er een dunne film van water om het condoom komen, dat de wrijving en dus de kans op scheuren verkleint.

5. Hulp bij het omdoen

De laatste twee voorstellen richten zich op de andere zwakke schakel: de onhandige mens. Het kan een hele toer zijn om het fragiele plastic voorbehoedmiddel in een vloeiende beweging om te doen. Mislukt het, dan verhoogt dat niet bepaald de sekslust. Bovendien zit het condoom niet altijd goed.

De Zuid-Afrikaan Willem van Rensburg en de Australiër Michael Rutner willen een hulpmiddel maken zodat het anticonceptiemiddel elke keer zonder problemen af kan worden gerold. Rutner denkt dat het beste kan met een apart apparaatje dat bij elk condoom wordt meegeleverd, terwijl Van Rensburg meer ziet in een soort condoom met vleugeltjes. Zo moet het makkelijker worden om het condoom vast te pakken en naar beneden te trekken.

Lees ook

Vibratoroorlog toont aan: seksspeeltje is big business

Koosjer glijmiddel: marketingstunt of gat in de markt?

Durex komt met op afstand bestuurbare vibrerende onderbroek

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl